Τρίτη 31 Μαΐου 2016

Στέφανος Σαράφης: Η Γέννηση και το Μέλλον του ΕΛΑΣ

Σαν σήμερα στις 31 Μαΐου 1957 ο στρατηγός του ΕΛΑΣ, στέλεχος του ΚΚΕ και βουλευτής της ΕΔΑ Στέφανος Σαράφης σκοτώνεται στη Λεωφόρο Αλίμου από αυτοκίνητο της αμερικανικής στρατιωτικής αποστολής, που οδηγούσε ο Αμερικανός σμηνίας Μάριο Μουζάλι.
Η είδηση του θανάτου του στρατηγού έγινε ...πολύ γρήγορα γνωστή. Οι εφημερίδες έβγαλαν έκτακτα παραρτήματα και σε λίγες ώρες πλήθος πολιτών συνέρεε στα γραφεία της εφημερίδας της ΕΔΑ «ΑΥΓΗ», στην οδό Ομήρου, για να μάθει περισσότερες λεπτομέρειες. Σε κάθε γωνιά της Αθήνας ο χαμός του στρατηγού ήταν το κύριο θέμα συζήτησης, ενώ η γνώμη που κυριαρχούσε ήταν πως επρόκειτο για δολοφονία. «Τον φάγανε!!!» ήταν η φράση που κυριαρχούσε από στόμα σε στόμα. Το λαϊκό ένστικτο είχε αποφανθεί με τα δικά του αλάνθαστα κριτήρια.


Άρθρο του Στέφανου Σαράφη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Νέα Ελλάδα», τχ. 1, Αθήνα 5 Νοεμβρίου 1944

"Τις τελευταίες μέρες του Απριλίου 1941 οι Γερμανοί συμπλήρωσαν την κατάκτηση της Ελλάδος βγάζοντας από το αδιέξοδο τους συμμάχους των Ιταλούς, που μάταια επί έξη μήνες αγωνίζονταν "να τσακίσουν τα νεφρά των Ελλήνων". Ο ελληνικός λαός στο σύνολό του πάλεψε σκληρά τον άνισο αγώνα ενάντια σε δυο φασιστικές αυτοκρατορίες και πρόσφερε περισσότερα από όσα του ζητήθηκαν και σε αίμα και σε πάσης φύσεως συνεισφορές. Και δεν νικήθηκε!
Αν κατόρθωσαν οι εχθροί του να κάμψουν την αντίστασή του στο μέτωπο, τούτο δε μειώνει καθόλου την εποποιία των Αλβανικών και Μακεδονικών βουνών, που αναγνωρίστηκε στην παγκόσμια ελεύθερη συνείδηση. Όμως τα αποτελέσματα της πολεμικής αντίστασης θα ήταν ακόμη μεγαλύτερα και πιθανότατα ο πόλεμος στη Βαλκανική θα έπαιρνε άλλη τροπή, αν ο ηρωισμός και η αυτοθυσία του λαού και των πολεμιστών του ακολουθούσε μιαν αντίστοιχη πολιτική και στρατιωτική ηγεσία.
Δυστυχώς ένα καθεστώς δικτατορικό, η 4η Αυγούστου, όχι μόνο δεν επιστράτευσε όλες τις υλικές και ηθικές δυνάμεις της Χώρας, παρά τουναντίον έχοντας καταπνίξει κάθε ίχνος ελευθερίας, κρατώντας δέσμια και μακρυά από τον αγώνα τα ζωντανότερα πολιτικά και στρατιωτικά στελέχη, δεν μπορούσε παρά να δημιουργήσει τους χειρότερους όρους για την πολιτική διεύθυνση και τη στρατιωτική διεξαγωγή του πολέμου, αφού προηγούμενα δεν είχε φροντίσει να προπαρασκευάσει πολιτικά και στρατιωτικά τη Χώρα "προς πόλεμον".
Έτσι οι κατακτητές διευκολύνθηκαν στο έργο τους. Ανάξιοι στρατηγοί και ανώτερα στελέχη, άτομα ανίκανα και ηττοπαθή, συνθηκολόγησαν με τον κατακτητή και αφήκαν τους συμμάχους μας Άγγλους εκτεθειμένους και μόνους να διεξαγάγουν τον αγώνα για την αποχώρησή τους, ενώ απόλυτη υποχρέωση των Ελληνικών δυνάμεων ήταν να καλύψουν την αποχώρηση των συμμαχικών μονάδων όταν κάθε ελπίδα αντίστασης είχε χαθεί. Η Ελληνική αντίσταση κατέρρευσε, η Ελλάς υποδουλώθηκε και από τους διευθύνοντες τον αγώνα, άλλοι έφυγαν έξω από τα σύνορα της Ελλάδος, άλλοι έγιναν καθαρά όργανα των κατακτητών.
Δεν είναι η σημερινή στιγμή κατάλληλη για ν' αναφερθούμε περισσότερο με το θέμα αυτό και να καταλογίσομε τις ευθύνες, τόσο τις πολιτικές όσο και τις στρατιωτικές. Πάντως από τους τότε ιθύνοντες πολιτικούς και στρατιωτικούς, άσχετα προς τα σφάλματα στρατηγικής και τακτικής, έλειπε η πίστη στον αγώνα που είναι απαραίτητο στοιχείο για τη νίκη.
Με την υποδούλωση κατέρρευσε και το κράτος της 4ης Αυγούστου.
Ο Ελληνικός λαός βρέθηκε σε πρωτοφανείς συνθήκες ζωής. Κατασχέθηκαν όλα τα αποθέματα. Επεβλήθηκαν αφάνταστα βάρη για τη συντήρηση του στρατού κατοχής. Η δραχμή άρχισε να χάνει την αξία της με την εφαρμογή του πληθωρισμού. Οι βιομηχανίες ειργάζοντο για τον κατακτητή. Άρχισε στρατολογία εργατών για τη χρησιμοποίησή τους έξω από τη Χώρα. Εξέλιπε κάθε ίχνος ασφαλείας στις πόλεις και περισσότερο ακόμα στην ύπαιθρο. Η πώρωση των συνειδήσεων, η εμφάνιση των προδοτών, λεγεωναρίων, μαυραγοριτών και πάσης φύσεως εκμεταλλευτών, καταντήσανε τη ζωή του πληθυσμού μαρτυρική. Η πείνα που ακολούθησε ελλείψει τροφίμων και μεταφορικών και που οργανώθηκε από τον κατακτητή, είχε σαν αποτέλεσμα να πεθάνουν 300.000 και περισσότερα άτομα μονάχα στην Αθήνα, τον Πειραιά και τα προάστεια. Με τις μέθοδες αυτές, που στην εφαρμογή τους βοηθούσαν δυστυχώς και έλληνες προδότες, ο κατακτητής απέβλεπε να επιτύχει την εξαθλίωση, την διαφθορά, την εκπόρνευση των συνειδήσεων για να σπάσει κάθε ίχνος αντίστασης.
Στην κρίσιμη αυτή στιγμή, που ήτο πιθανόν να καταλήξει σε πλήρη εξαφάνιση κάθε ίχνους αντίστασης, οι παλαιοί ηγέτες, πολιτικοί και στρατιωτικοί, που ο λαός περίμενε να τον καθοδηγήσουν και να οργανώσουν μια εξόρμηση για νέους αγώνες λευθεριάς, δεν ανταποκρίθηκαν σ' αυτή την προσδοκία και σ' εκείνους που ζητούσαν τη συνδρομή τους για οργάνωση της εθνικής αντίστασης συνεβούλευσαν αναμονή.

Ο λαός όμως μόνος του, όπως σχεδόν μόνος του διεξήγαγε τον πόλεμο, έτσι ανέλαβε να οργανώσει την αντίστασή του και να προπαρασκευάσει την απελευθέρωσή του. Την πρωτοβουλία την ανέλαβαν νέες δυνάμεις. Το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ελλάδος πήρε την πρωτοβουλία, απευθύνθηκε σ' όλα τα κόμματα και σε διάφορες προσωπικότητες, πολιτικές και στρατιωτικές και πρότεινε τη συγκρότηση του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου. Στην πρόσκληση αυτή τα παλαιά κόμματα απήντησαν με άρνηση, θεωρώντας πρόωρη κάθε οργάνωση και δράση. Όμως στο λαό το προσκλητήριο για ένωση και αντίσταση βρήκε την πιο βαθειά απήχηση.

Το Σεπτέμβριο του 1941, με συμμετοχή μιας σειράς κομμάτων και οργανώσεων (Κομμουνιστικό, Ένωση Λαϊκής Δημοκρατίας, Σοσιαλιστικό Κόμμα, Κόμμα Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας, Εργατο-σοσιαλιστικόν κόμμα της Ελλάδος, Αγροτικόν Κόμμα της Ελλάδος, Ομάς Δημοκράτης, Ελληνική Σοσιαλιστική Οργάνωση, Πανυπαλληλική Επιτροπή, Εργατικό Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο, Οργανώσεις Νεολαίας, Εθνική Αλληλεγγύη κ.λπ.) και προσωπικοτήτων, συγκροτήθηκε το Ε.Α.Μ. (Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο).
Η στιγμή αυτή είναι η αφετηρία νέας ιστορικής περιόδου για το έθνος μας. Αρχίζει άμεσα η οργάνωση των λαϊκών δυνάμεων στις πόλεις και την ύπαιθρο για την βελτίωση των όρων διαβίωσης του λαού, για τη φθορά των εχθρικών δυνάμεων, για την αντίδραση σε κάθε ενέργεια που βοηθούσε τον κατακτητή και γενικά για την οργάνωση της πολεμικής αντίστασης, που θα προπαρασκεύαζε το έθνος για την απελευθέρωσή του, αγωνιζόμενο στο πλευρό των συμμάχων. Μέσα στη γενική προσπάθεια για την οργάνωση της ελληνικής αντίστασης έγινεν αισθητή η ανάγκη του να συγκροτηθεί ειδικό όργανο ένοπλης πάλης του λαού. Ταυτόχρονα με τη γενική οργανωτική προσπάθεια που κατέληξε στη συγκρότηση του ΕΑΜ γίνονταν συνεννοήσεις ανάμεσα σε αξιωματικούς και σε πολεμιστές του μετώπου για τη συγκρότηση στρατιωτικής οργάνωσης, που θα ξαπόλυε τον πόλεμο ενάντια στους κατακτητές. Δεν ήταν πολυάριθμοι αυτοί οι αξιωματικοί στην αρχή. Όμως ήταν άνθρωποι αποφασισμένοι.
Το καλοκαίρι του 1941 είχε κιόλας συγκροτηθεί ο σκελετός της οργάνωσης. Με την υποστήριξη των πολιτικών οργανώσεων του λαού, η προσπάθεια αυτή των αξιωματικών κατέληξε το Δεκέμβριο του 1941 στη σύμπηξη του Ελληνικού - Λαϊκού - Απελευθερωτικού - Στρατού (ΕΛΑΣ), που έμελλε να χαράξει λαμπρές σελίδες δόξας. Το Φλεβάρη του 1942 δημοσιεύθηκε η πρώτη προκήρυξη του ΕΛΑΣ προς τους αξιωματικούς και το λαό και τους καλούσε στην ένοπλη αντίσταση για την λευθεριά. Από 'κει και πέρα είχαν δημιουργηθεί οι προϋποθέσεις για τον ανταρτοπόλεμο. Σήμερα που η Λευθεριά βαδίζει σταθερά από χώρα σε χώρα, οι συνθήκες που δημιουργήθηκαν στην Ελλάδα όπως και σ' όλες τις άλλες υπόδουλες χώρες κατέστησαν αναγκαία την καταδίωξη του κατακτητή και την εξακολούθηση του αγώνα στο πλευρό των Συμμάχων με άλλα μορφή.
Η συμβολή της αντάρτικης δράσης της Ελλάδος στον όλο συμμαχικόν αγώνα είναι αναμφισβήτητη. Βέβαια εστοίχισε θυσίες υλικές και απώλεια πολλών πατριωτών, αλλ' αυτό ήταν απαραίτητο για να κατακτήσομε τη λευθεριά μας όχι σα δώρο των αγώνων των συμμάχων μας, αλλά με την ενεργό συμβολή μας. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Ελλάς προσέφερε το 1940-1941 στο αλβανικό και μακεδονικό μέτωπο εξαιρετικές υπηρεσίες που όλοι τις αναγνωρίζουν, αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία επίσης πως ένας λαός που θέλει τη λευθεριά του πρέπει διαρκώς ν' αγωνίζεται για να την περιφρουρήσει δίχως να υπολογίζει τις θυσίες.
Ο ΕΛΑΣ, δημιούργημα του λαού, με τη βοήθεια αρκετών στρατιωτικών στελεχών, συντηρείται, εφοδιάζεται με κάθε τρόπο από το λαό με τον οποίο βρίσκεται σε στενότατη επαφή και για τον οποίο αγωνίζεται, είναι στρατός δημοκρατικός και δεν πολεμά παρά για την απελευθέρωση της πατρίδος του, πιστεύοντας πως άμα έρθει η πλέρια λευθεριά ο λαός μόνος του θα λύσει όλα τα ζητήματά του χωρίς την επιβολή ουδέ τη βία κανενός. Ο λαϊκός στρατός θέλει να γίνει εθνικός και να είναι μονάχα όργανο του λαού και της κυβέρνησης του λαού.
Με τη δράση του απήλλαξε την ύπαιθρο από τους λεγεωναρίους, τους ξένους προπαγανδιστές, προδότες, εκμεταλλευτές, όργανα του κατακτητού, απηλευθέρωσε ένα μεγάλο κομμάτι της ορεινής Ελλάδος και κατόρθωσε να ελέγχει ένα επίσης μεγάλο κομμάτι των πεδινών περιοχών, μ' έναν πληθυσμό ελληνικό με πάνω από 2 1/2 εκατομμύρια ψυχές, ενίσχυσε και ανεπτέρωσε το εθνικό φρόνημα, συνετέλεσε την βελτίωση του επιπέδου της ζωής του πληθυσμού, ανάγκασε τον κατακτητή να περιορισθεί στις πόλεις και σ' ορισμένα σοβαρά κέντρα, απέτρεψε την πολιτική επιστράτευση, εξασφάλισε την τάξη και την ασφάλεια από τις επιβουλές των υπόπτων οργανώσεων.
Ενισχυόμενος ακόμη περισσότερο από όλους τους Έλληνες και ιδιαίτερα τους αξιωματικούς, εφοδιαζόμενοι με το κατάλληλο υλικό, θ' αποτελέσει τον Εθνικό Στρατό όλων των ενωμένων Ελλήνων για να συμβάλει στην πλέρια απελευθέρωση της πατρίδος και των γειτονικών συμμαχικών χωρών και να εξασφαλίσει στον Ελληνικό λαό την ελευθερία να αποφασίσει πώς θέλει να διοικηθεί."

[Άρθρο του Στέφανου Σαράφη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Νέα Ελλάδα», τχ. 1, Αθήνα 5 Νοεμβρίου 1944, σ. 2-3. Το σπάνιο αυτό περιοδικό εντοπίστηκε στα ΑΣΚΙ, αρχείο Σ. Γιαννακόπουλου (Π. Ανταίου), κουτί 7.]


ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ - ΣΤΟΝ ΣΤΡΑΤΗΓΟ ΣΑΡΑΦΗ

Στρατηγέ,
με το σεμνό παράστημα
με τα λαϊκά μάτια της φιλίας,

Στρατηγέ μας, ανθρώπινε κι απλέ,
όπως όλα μεγάλα,
ανοίγοντας με το μεγάλο γέλιο σου
την ελπίδα μας και τη βεβαιότητα,

Στρατηγέ του στρατού της Αντίστασης,
που μοιράστηκες το ψωμί και το κουράγιο σου
με την κυνηγημένη Δημοκρατία
πάνω ψηλά στα κατσάβραχα της δόξας,

Στρατηγέ μας, που σ’ εξόρισαν στα Μακρονήσια
χωρίς ποτέ να μπορέσουν να εξορίσουν
την τόλμη και την καλοσύνη απ’ την καρδιά σου,

Στρατηγέ μας,
που η απόφασή σου σπιθοβόλαγε
σα γαλάζιο αστέρι στα μάτια της Ελλάδας,

Στρατηγέ μας,
σήμερα σ’ είδαμε πνιγμένον
ανάμεσα στα γαρίφαλα που κουβάλησαν
φτωχές γειτόνισσες από τις συνοικίες μας,
γερόντοι από τα πέρατα της ελληνικής ιστορίας,
παιδιά απ’ τα ματωμένα χωράφια της Αγάπης τους.

Ο λαός τώρα κρατάει
ανάμεσα στα δυο φύλλα της καρδίας του
τις «Αναμνήσεις» σου και τον «Έλάς» σου
μαζί με τον «Μακρυγιάννη»
όπως η μάνα κρατάει στα δυο της χέρια
τ’ άξιο παιδί της,
όπως κρατάει ο πεινασμένος
ένα καρβέλι,
όπως κρατάει πάντα ο κόσμος
την ελπίδα.

Στις τέσσερις γωνιές του φερέτρου σου,
τιμητική φρουρά, όρθιοι κι ασάλευτοι,
ο Ελληνικός Λαός, το Θάρρος,
η Τιμή κι η Ελευθερία.

Και πάνω σου,
σκυμμένη η μάνα σου η Δημοκρατία,
σκουπίζει τα μάτια της
μ’ ένα φύλλο απ’ τη δάφνη σου.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου